رئیس مركز پژوهش های مجلس:
تضمین امنیت اطلاعات و محرمانگی داده ها برای موفقیت حکمرانی هوشمند لازم است
به گزارش سیاسی، رئیس مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی، تضمین امنیت اطلاعات و محرمانگی داده ها را برای حفظ اعتماد شهروندان و موفقیت حکمرانی هوشمند ضروری دانست و اظهار داشت: قوانین خوبی در عرصه داده های باز در کشور به تصویب رسانده ایم اما در اجرا راه نرفته زیاد داریم.
به گزارش ایرنا از مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی، بابک نگاهداری در اولین کنفرانس ملی حکمرانی هوشمند، با اشاره به اینکه در مجلس یازدهم و در امتداد آن مجلس دوازهم، هوشمندسازی یکی از چهار رویکرد اولویت دار و مدنظر رئیس مجلس است، اظهار داشت: بخش عمده ای از حکمرانی هوشمند در مجلس و قوانین مصوب در این حوزه قابل پیگیری می باشد.
وی با اشاره به اینکه حکمرانی هوشمند چند سالی است در کشورهای دنیا درحال پیگیری است، اضافه کرد: اغلب کشورها درحال برنامه ریزی برای این مهم و تصویب قانون لازم در حوزه هوش مصنوعی هستند.
رئیس مرکز پژوهش های مجلس، در تعریف حکمرانی هوشمند، اظهار نمود: حکمرانی هوشمند به معنای استفاده از فناوری های پیشرفته، داده های بزرگ، هوش مصنوعی و اینترنت اشیا برای بهبود فرآیندهای تصمیم گیری، افزایش شفافیت و ارتقاء کیفیت خدمات عمومی است.
نگاهداری تصریح کرد: حکمرانی هوشمند با هدف دستیابی به توسعه، رشد، پایداری و کیفیت بخش عمومی توسعه یافته و با اتخاذ راهکارهای فناوری اطلاعات و ارتباطات برای تقویت شیوه های حکمرانی توجه دارد.
وی در تشریح سیر تاریخی تحولات دیجیتال و هوشمندسازی، اظهار داشت: سیر تحول تاریخی این حوزه را به ۴ دوره میتوان تقسیم کرد که دوره نخست آن ظهور فناوری های اطلاعات و ارتباطات در دهه ۱۹۹۰ در دیجیتالی سازی خدمات دولت با گسترش اینترنت و فناوری های اطلاعاتی، اولین گام ها در جهت دیجیتالی سازی خدمات دولتی برداشته شد. این دوره شاهد ظهور مفاهیمی مانند دولت الکترونیک بود که هدف آن عرضه خدمات دولتی به شکل آنلاین و کاهش بوروکراسی بود. در این دوره، تمرکز اصلی بر روی بهبود کارآمدی و کاهش هزینه ها از راه فناوری بود.
رئیس مرکز پژوهش های مجلس، دوره دوم را توسعه شهر های هوشمند در دهه ۲۰۰۰ دانست و در تبیین آن اظهار داشت: با پیشرفت فناوری هایی مانند اینترنت اشیا، کلان داده و مفهوم شهر های هوشمند شکل گرفت. در این دوره، حکمرانی هوشمند بعنوان بخشی از این اکوسیستم عنوان شد. در این دوره، تمرکز بر روی استفاده از داده ها برای بهبود تصمیم گیری و عرضه خدمات شخصی سازی شده به شهروندان بود.
نگاهداری دوره سوم را مشارکت شهروندان و شفافیت در فرآیندهای دولت در دهه ۲۰۱۰ دانست و اظهار داشت: در دهه ۲۰۱۰، با افزایش دسترسی به فناوری های دیجیتال، مشارکت شهروندان در فرآیندهای دولت و حکمرانی بیشتر از پیش مورد توجه قرار گرفت. پلت فرم های دیجیتال برای مشارکت عمومی و نظرسنجی های آنلاین به ابزارهای مهمی در حکمرانی هوشمند تبدیل شدند. در این دوره، حکمرانی هوشمند بعنوان ابزاری برای تقویت دموکراسی و پاسخگویی عنوان شد.
وی، دوره چهارم را هوش مصنوعی و تحول بنیادین در سازوکارهای حکمرانی در دهه ۲۰۲۰ تابحال دانست و در تشریح آن خاطرنشان کرد: در دهه ۲۰۲۰، با پیشرفت های چشم گیر در حوزه هوش مصنوعی و یادگیری ماشین، حکمرانی هوشمند وارد مرحله جدیدی شد. استفاده از الگوریتم های پیشرفته برای تحلیل داده ها و پیشبینی نیازهای شهروندان، به یکی از خصوصیت های اصلی حکمرانی هوشمند تبدیل گشته است. در این دوره، تمرکز بر روی هوشمندسازی حکومت فرآیندها و عرضه خدمات پیش بینانه با مشارکت شهروندان است.
حکمرانی هوشمند ابزاری قدرتمند برای بهبود کارایی، افزایش مشارکت شهروندان و ارتقاء شفافیت است
رئیس مرکز پژوهش های مجلس، با اشاره به اینکه سیر تاریخی مفهوم حکمرانی هوشمند نشان دهنده تحولات عمیق در نحوه ی استفاده از فناوری های اطلاعات و ارتباطات در فرآیندهای حکمرانی است، اظهار داشت: از دولت الکترونیک در دهه ۱۹۹۰ تا استفاده از هوش مصنوعی در دهه ۲۰۲۰، این مفهوم همواره درحال تکامل بوده است. حکمرانی هوشمند امروزه بعنوان ابزاری قدرتمند برای بهبود کارایی، افزایش مشارکت شهروندان و ارتقاء شفافیت در حکومت ها مطرح است.
نگاهداری در تبیین الزامات پیش روی در تحقق حکمرانی هوشمند در کشور، خاطرنشان کرد: اجبار نخست در این حوزه اهمیت قانونگذاری کارآمد در زمینه هوشمندسازی حکمرانی است چونکه قانونگذاری در حوزه هوشمندسازی حکمرانی از این جهت حیاتی می باشد که چارچوبی شفاف و قابل اجرا جهت استفاده اخلاقی و مسئولانه از تکنولوژی های جدید فراهم می آورد.
وی ادامه داد: با گسترش فناوری هایی مانند هوش مصنوعی، داده های بزرگ و اینترنت اشیا، دولت ها به حجم عظیمی از داده های شخصی و حساس دسترسی دارند. بدون قوانین مناسب، خطر سوءاستفاده از این داده ها و نقض حریم خصوصی شهروندان افزایش خواهد یافت در صورتی که قانونگذاری می تواند با تعیین استانداردهای دقیق برای جمع آوری، ذخیره سازی و استفاده از داده ها، از حقوق شهروندان محافظت کند و اعتماد عمومی به سیستم های حکمرانی هوشمند را تقویت نماید.
نقش کلیدی قانونگذاری، ایجاد تعادل بین نوآوری و نظارت است
رئیس مرکز پژوهش های مجلس، نقش کلیدی قانونگذاری را ایجاد تعادل بین نوآوری و نظارت دانست و اظهار داشت: هوشمندسازی حکمرانی فرصت های بی سابقه ای برای بهبود خدمات عمومی و افزایش کارآمدی دولت ها ایجاد می کند، اما در عین حال، چالش هایی مانند تبعیض الگوریتمی، شفافیت تصمیم گیری های خودکار و مسئولیت پذیری در برابر تصمیمات هوش مصنوعی را بهمراه دارد از همین رو قوانین مناسب می توانند با تعیین چارچوب های نظارتی، از سوءاستفاده از فناوری جلوگیری کرده و اطمینان حاصل کنند که سیستم های هوشمند بگونه ای طراحی و اجرا می شوند که منافع عمومی را تأمین کنند. این امر به دولت ها کمک می نماید تا در عین بهره برداری از مزایای فناوری، از بروز صدمه های اجتماعی و اخلاقی جلوگیری نمایند.
نگاهداری اهمیت قانونگذاری در حکمرانی هوشمند را بعنوان ابزاری برای ایجاد هماهنگی و استانداردسازی در سطح ملی و بین المللی برشمرد و توضیح داد: هوشمندسازی حکمرانی نیازمند همکاری بین بخش های مختلف دولتی، بخش خصوصی و گروههای اجتماعی است چونکه قوانین جامع می توانند با تعیین نقش ها و مسئولیت های هر یک از ذینفعان، هماهنگی لازم را بوجود آورده و از موازی کاری و اختلال در اجرای پروژه ها جلوگیری نمایند.
وی افزود: علاوه بر این، در سطح بین المللی، قانونگذاری می تواند به ایجاد استانداردهای مشترک جهت استفاده از تکنولوژی های جدید کمک نماید و همکاریهای فرامرزی را تسهیل نماید. در نتیجه، قانونگذاری نه تنها بعنوان یک لزوم حقوقی، بلکه بعنوان پایه ای برای تحقق حکمرانی هوشمند عادلانه، شفاف و پایدار عمل می کند.
هوش مصنوعی نقش کلیدی در تحقق حکمرانی هوشمند دارد
رئیس مرکز پژوهش های مجلس، در تشریح نقش و اهمیت هوش مصنوعی در تحقق حکمرانی هوشمند با اشاره به اینکه هوش مصنوعی بعنوان یکی از مهم ترین فناوری های عصر حاضر، نقش کلیدی در تحقق حکمرانی هوشمند ایفا می کند، خاطرنشان کرد: هوش مصنوعی با توانایی تحلیل حجم عظیمی از داده ها در زمان کوتاه، به دولت ها این امکان را می دهد تا تصمیم گیری های دقیق تر، سریع تر و مبتنی بر شواهد انجام دهند.
نگاهداری افزود: برای نمونه، ما حالا تنقیح قوانین را با هوش مصنوعی آغاز کرده ایم کاری که ۶۰ سال بدون اقدام مانده بود و در طول دو سالی که این سامانه را راه اندازی کردیم تمام نسخ های صریح و ضمنی را جلو برده ایم و الان تا آخر سال متن جامع هر ۵۲ کد قانونگذاری کشور را در اختیار مجلس قرار خواهیم. حتی این سامانه امکان تهیه متن قوانین جدید با مرور قوانین گذشته را فراهم آورده است.
وی با اشاره به اینکه در حوزه سلامت، هوش مصنوعی می تواند با تحلیل داده های پزشکی، الگوهای بیماری را شناسایی کرده و به پیشبینی شیوع بیماری ها کمک نماید، اظهار داشت: این امر به دولت ها اجازه می دهد تا اقدامات پیشگیرانه بموقع انجام دهند و منابع خویش را بهینه تر تخصیص دهند. به این ترتیب، هوش مصنوعی بعنوان یک ابزار قدرتمند، کارآمدی و اثربخشی حکمرانی را به صورت قابل ملاحظه ای بالا می برد.
حکمرانی هوشمند سبب شخصی سازی خدمات عمومی و بهبود تجربه شهروندان خواهد شد
رئیس مرکز پژوهش های مجلس، اهمیت بالای هوش مصنوعی در حکمرانی هوشمند را شخصی سازی خدمات عمومی و بهبود تجربه شهروندان دانست و خاطرنشان کرد: با استفاده از الگوریتم های هوش مصنوعی، دولت ها می توانند خدمات خویش را بر مبنای نیازها و ترجیحات فردی شهروندان عرضه کنند. برای نمونه، در حوزه آموزش، سیستم های هوشمند می توانند با تحلیل عملکرد دانش آموزان، برنامه های آموزشی متناسب با سطح هر فرد طراحی نمایند. همچنین، در حوزه حمل و نقل، هوش مصنوعی می تواند با تحلیل الگوهای ترافیکی، مسیرهای بهینه را پیشنهاد داده و ازدحام را کم کند. این شخصی سازی نه تنها رضایت شهروندان را زیاد می کند، بلکه به بهبود کیفیت زندگی و عدالت در دسترسی به خدمات عمومی کمک می نماید.
هوش مصنوعی کمک کننده به دولت ها برای حل چالش های پیچیده است
نگاهداری تصریح کرد: در نهایت، هوش مصنوعی بعنوان یک ابزار تحلیلی پیشرفته، به دولت ها کمک می نماید تا چالش های پیچیده و چندبعدی را بهتر درک کرده و راهکارهای نوآورانه عرضه کنند. برای نمونه، در حوزه محیط زیست، هوش مصنوعی می تواند با تحلیل داده های ماهواره ای و حسگرها، تغییرات آب وهوایی را رصد کرده و به دولت ها در طراحی سیاستهای موثر برای کاهش آلایندگی کمک نماید.
وی تصریح کرد: علاوه بر این، هوش مصنوعی می تواند در پیشبینی بحران های اقتصادی، اجتماعی و امنیتی هم نقش مهمی ایفا کند و به دولت ها اجازه دهد با آمادگی بیشتری به این چالش ها پاسخ دهند. در نتیجه، هوش مصنوعی نه تنها به بهبود تصمیم گیری ها و خدمات عمومی کمک می نماید، بلکه بعنوان یک محرک برای نوآوری و تحول در حکمرانی هوشمند عمل می نماید.
رئیس مرکز پژوهش های مجلس، در تشریح لزوم ارتقاء سواد دیجیتال در حکمرانی هوشمند با اشاره به اینکه سواد دیجیتال به معنای توانایی استفاده موثر و مسئولانه از فناوری های دیجیتال، ابزارها و پلتفرم های آنلاین است، توضیح داد: این مفهوم نقش کلیدی در تحقق حکمرانی هوشمند ایفا می کند، چونکه شهروندانی که از سواد دیجیتال برخوردار می باشند، می توانند به صورت فعال در فرآیندهای حکمرانی مشارکت کنند. برای نمونه، آنها قادر خواهند بود از پلتفرم های دیجیتال دولتی برای دسترسی به خدمات عمومی، عرضه بازخورد و مشارکت در تصمیم گیری ها استفاده نمایند.
نگاهداری اظهار داشت: این مشارکت فعال شهروندان به دولت ها کمک می نماید تا سیاستها و خدمات خویش را بر مبنای نیازهای واقعی جامعه طراحی و اجرا کنند، که در نهایت منجر به حکمرانی شفاف تر و پاسخگوتر می شود.
وی، نقش سواد دیجیتال در حکمرانی هوشمند را افزایش توانایی شهروندان جهت استفاده از داده ها و اطلاعات دیجیتال دانست و خاطرنشان کرد: در حکمرانی هوشمند، داده ها بعنوان یکی از مهم ترین منابع برای تصمیم گیری و سیاست گذاری محسوب می شوند. شهروندانی که از سواد دیجیتال برخوردار می باشند، می توانند داده های باز دولتی را تحلیل کرده، از آنها برای درک بهتر سیاستها و برنامه های دولت استفاده نمایند و حتی در شناسایی مشکلات و عرضه راهکارهای نوآورانه مشارکت کنند. این امر به دولت ها کمک می نماید تا با استفاده از بازخوردهای مبتنی بر داده، خدمات خویش را بهبود بخشند و تصمیمات بهتری اتخاذ کنند.
سواد دیجیتال عامل توانمندساز برای ایجاد جامعه ای فراگیر است
رئیس مرکز پژوهش های مجلس، سواد دیجیتال را بعنوان یک عامل توانمندساز برای کاهش شکاف دیجیتال و ایجاد جامعه ای فراگیر برشمرد و اظهار داشت: در حکمرانی هوشمند، دسترسی عادلانه به فناوری و توانایی استفاده از آن برای همه شهروندان ضروری می باشد. با افزایش سواد دیجیتال، افراد بیشتری می توانند از مزایای فناوری های دیجیتال بهره مند شوند و در فرآیندهای حکمرانی مشارکت کنند.
نگاهداری با اشاره به اینکه این امر نه تنها به کاهش نابرابری ها کمک می نماید، بلکه به دولت ها این امکان را می دهد تا خدمات خویش را به صورت موثرتری به تمامی اقشار جامعه عرضه کنند، اظهار نمود: در نتیجه، سواد دیجیتال بعنوان یکی از پایه های حکمرانی هوشمند، هم به افزایش مشارکت شهروندان کمک کرده، هم به بهبود کیفیت خدمات عمومی منجر می شود.
وی، در ادامه یکی دیگر از لزوم ها را توجه به ملاحظات امنیتی در حکمرانی هوشمند شامل امنیت اطلاعات و محرمانگی داده دانست و اظهار داشت: امنیت اطلاعات و محرمانگی داده ها در حکمرانی هوشمند از این جهت حیاتی می باشد که حکمرانی هوشمند بشدت به داده ها و فناوری های دیجیتال وابسته است.
رئیس مرکز پژوهش های مجلس با اشاره به اینکه دولت ها برای عرضه خدمات بهتر و تصمیم گیری های دقیق تر، حجم عظیمی از داده های شخصی و حساس شهروندان را جمع آوری و پردازش می کنند، اظهار داشت: اگر این داده ها به درستی محافظت نشوند، خطر سوءاستفاده، سرقت اطلاعات و نقض حریم خصوصی شهروندان بشدت افزایش خواهد یافت. این مورد نه تنها اعتماد عمومی را تضعیف می کند، بلکه می تواند به بروز بحران های امنیتی و اجتماعی منجر شود. بنابراین، تضمین امنیت اطلاعات و محرمانگی داده ها برای حفظ اعتماد شهروندان و موفقیت حکمرانی هوشمند ضروریست.
نگاهداری دلیل اهمیت امنیت اطلاعات را پیشگیری از تهدیدات سایبری دانست و خاطرنشان کرد: با گسترش استفاده از فناوری های دیجیتال در حکمرانی، سیستم های دولتی به هدفی جذاب برای هکرها و مجرمان سایبری تبدیل می شوند. حملات سایبری می توانند سبب اختلال در خدمات عمومی، سرقت دادههای حساس و حتی تخریب زیرساخت های حیاتی کشور شوند. برای نمونه، یک حمله سایبری به سیستم های سلامت یا حمل و نقل می تواند جان شهروندان را به خطر بیندازد.
وی افزود: بنابراین، دولت ها باید با سرمایه گذاری در سیستم های امنیتی پیشرفته و آموزش کارکنان، از داده ها و سیستم های خود در مقابل تهدیدات سایبری محافظت کنند.
تقویت شفافیت و نظام داده باز در قسمت دولتی ضروری است
رئیس مرکز پژوهش های مجلس با تکیه بر ضرورت تقویت شفافیت و نظام داده باز در قسمت دولتی، پیش زمینه تحقق حکمرانی هوشمند، اظهار داشت: ما قوانین خوبی در حوزه داده های باز در کشور به تصویب رسانده ایم اما در اجرا و راهبری راه نرفته زیاد داریم. نظام داده باز به معنای انتشار داده های دولتی و عمومی در دسترس عموم، به شکل مجانی و بدون محدودیت های دسترسی است.
نگاهداری اضافه کرد: این نظام یکی از ارکان اصلی حکمرانی هوشمند به حساب می آید، چونکه با شفافسازی اطلاعات، امکان مشارکت شهروندان، نهادهای مدنی و بخش خصوصی در فرآیندهای تصمیمگیری و نظارت را فراهم می آورد.
وی تصریح کرد: زمانیکه داده ها به شکل باز و شفاف در اختیار عموم قرار می گیرند، شهروندان می توانند از این اطلاعات برای درک بهتر سیاستهای دولتی، عرضه بازخورد و حتی مشارکت در حل مشکلات جامعه استفاده نمایند. این امر منجر به افزایش اعتماد عمومی و تقویت پاسخگویی دولت ها می شود.
رئیس مرکز پژوهش های مجلس، با اشاره به اینکه مفهوم ملت سازی هوشمند و ملت هوشمند در سالهای اخیر مورد توجه قرار گرفته است، اظهار داشت: ملت هوشمند به جامعه ای اشاره دارد که در آن شهروندان، دولت و بخش خصوصی با استفاده از فناوری های دیجیتال و داده ها، به صورت هماهنگ و هوشمندانه برای بهبود کیفیت زندگی و حل چالش های اجتماعی همکاری می کنند. در چنین جامعه ای، شهروندان از سواد دیجیتال برخوردار می باشند و می توانند به صورت فعال در فرآیندهای حکمرانی مشارکت کنند.
نگاهداری افزود: دولت هم با استفاده از تکنولوژی های جدید مانند هوش مصنوعی، داده های بزرگ و اینترنت اشیا، خدمات عمومی را بهینه کرده و تصمیم گیری های خویش را بر مبنای داده های دقیق و تحلیل های پیشرفته انجام می دهد.
وی تصریح کرد: ملت هوشمند به دنبال ایجاد تعادل بین نوآوری فناورانه و ارزش های اجتماعی است، به صورتی که فناوری در خدمت بهبود رفاه، عدالت و پایداری جامعه قرار گیرد.
هدف کلیدی حکمرانی هوشمند، ملت هوشمند است
رئیس مرکز پژوهش های مجلس با اشاره به اینکه در حکمرانی هوشمند، مفهوم ملت هوشمند بعنوان یک هدف کلیدی مطرح می شود که در آن شفافیت، مشارکت و پاسخگویی افزایش خواهد یافت، خاطرنشان کرد: در چنین سیستمی، داده ها به شکل باز و شفاف در اختیار شهروندان قرار می گیرند تا بتوانند از آنها برای مشارکت در تصمیم گیری ها و نظارت بر عملکرد دولت استفاده نمایند.
نگاهداری اظهار نمود: همچنین، ملت هوشمند به دنبال کاهش شکاف دیجیتال و ایجاد فرصت های برابر برای همه شهروندان است تا بتوانند از مزایای فناوری بهره مند شوند. در نهایت، ملت هوشمند بعنوان یک جامعه پیشرو، نه تنها از فناوری برای بهبود خدمات عمومی استفاده می نماید، بلکه به دنبال ایجاد اکوسیستمی است که در آن نوآوری، همکاری و مسئولیت پذیری اجتماعی در کنار هم رشد می کنند.
وی در جمع بندی صحبت های خود، تصریح کرد: حکمرانی هوشمند بدون شک یکی از مهم ترین تحولات در حوزه مدیریت عمومی است که می تواند به بهبود کیفیت زندگی شهروندان و افزایش کارآمدی دولت ها کمک نماید. اما این مسیر بدون چالش نیست.
رئیس مرکز پژوهش های مجلس با اشاره به اینکه برای موفقیت در این حوزه، نیازمند همکاری بین دولت ها، بخش خصوصی، دانشگاه ها و مردم هستیم، اظهار داشت: با تدوین خط مشی های مناسب، سرمایه گذاری در فناوری و آموزش، و توجه به مسایل اخلاقی و اجتماعی، می توانیم از فرصت های حکمرانی هوشمند بهره ببریم و چالش های پیش رو را به حداقل برسانیم.
منبع: سیاسی
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب