مرکز اطلاعاتی که روزنامه اطلاعات شد
سیاسی: پدر، مادر، پسر و عموزاده های «مسعودی» از سرشناس ترین و تاثیرگذارترین خاندانهای تهرانی فعال در عرصه روزنامه نگاری عصر پهلویِ پدر و پسر بودند که با کارگری و حروفچینی عباس مسعودی در روزنامه های تهران آغاز شد و با تصحیح مطالب در روزنامه های «شفق» و «اقدام» ادامه یافت و با خبرنگاری در روزنامه های «ایران» و «کوشش» به اوج رسید و در نهایت در اتاقی کوچک از عمارتی قدیمی در خیابان علاءالدوله، اتاق مرکز اطلاعات متولد شد و پنج سال بعد روزنامه اطلاعات نام گرفت.
به گزارش سیاسی به نقل از ایسنا، امروز 18 شهریور چهل و دومین سالروز مصادره موسسه فرهنگی – مطبوعاتی اطلاعات و اموال منقول و غیرمنقول این موسسه به نفع بنیاد مستضعفان و جانبازان با حکم مرحوم آیت الله احمد آذری قمی دادستان انقلاب در سال 1358 است.
عباس مسعودی کیست؟
براساس اسناد مختلف درباره زندگی نامه عباس مسعودی، او فرزند حاج محمدعلی است که تاریخ دقیق تولدش نامشخص است. برخی اسناد این تاریخ را 1274 و برخی اسناد 1280 ثبت کردند.
او در عصر مظفرالدین شاه در تهران متولد شد و بجای مکتبخانه به مدرسه دارالفنون رفت و دوره دبستان و دبیرستان را خواند اما به سبب وضعیت درآمدی و معیشتی ضعیف حاج محمدعلی، عباس و دو برادر بزرگ و کوچکش جواد و حسن مجبور شدند وارد بازار کار شوند و با یادگیری یک مهارت خرج آور پدر شوند.
عباس هم به چاپخانه رفت و در ابتدا، کار را با کارگری ساده شروع کرد و به تدریج به بخش حروف چینی رفت و تراکت و بروشورهای تبلیغاتی چاپ کرد و در حروفچینی مجلات و روزنامه ها تبحر یافت. اما با علاقه و پشتکار در کار چاپ به تدریج بعنوان مصحح در کنار نویسندگان و صفحه بندهای روزنامه ها آموزش دید و مهارت به دست آورد.
دفتر اطلاعات
کار در محیط نشریات و روزنامه ها به تدریج در او علاقه به پرسشگری و خبرنگاری را شعله ور کرد و در کنار دبیران خبر و خبرنگاران روزنامه های ایران و کوشش، خبرنگاریِ تجربی یاد گرفت. همت و بلندپروازیِ عباس به رشد سریعش در اداره کردن بخشهای داخلی روزنامه ها، ایده راه اندازی یک مطبوعه مستقل را در سال 1300 و در 20 سالگی در ذهنش جرقه زد و او اتاق کوچکی در عمارتی قدیمی در خیابان علاءالدوله (فردوسی) را برای راه انداختن دفتری تحت عنوان دفتر اطلاعات اجاره کرد.
به دلیل ارتباطات خوب با کارکنان برخی سفارتخانه ها، اخبار انگلیسیِ خبرگزاریهای معتبر چون رویترزِ انگلستان و هاواسِ فرانسه را از دوایر مطبوعاتی این دو سفارتخانه دریافت کرد و با دادن مبلغ ناچیزی اجازه ترجمه و منتشر کردن آنها را گرفت.
عباس جوان با همراهی یک مترجم، اخبار دریافتی از سفارتخانه های انگلیس و فرانسه را ترجمه و به روزنامه های تهران می فروخت و درآمد به دست می آورد. این اقدام عباس رفته رفته سبب جلب توجه و اعتماد سایر سفارتخانه ها و مؤسسات داخلی و خارجی کشور به او و فعالیت مطبوعاتیش شد طوری که بیشتر سفارتخانه های خارجی و ادارات داخلی مشترک ثابت اخبار و اطلاعات عباس جوان شدند.
عباس مسعودی از یک سو در سایه حمایت سیاستمداران سفارتخانه انگلیس در ایران و از طرف دیگر در فقدان روزنامه های پرتیراژ داخلی توانست رفته رفته خود در مجامع دیپلماتیک، سیاسی و اجتماعی داخلی و خارجی کشور بعنوان روزنامه نگاری مطرح، جا بیندازد و اعتماد سیاستمداران کارکشته اروپایی را به نحوی جلب نماید که رفته رفته به نیرو و عامل آنان در عرصه کسب اطلاعات از دستگاههای داخلی و انتقال اخبار و اطلاعات محرمانه به سفارتخانه های کشورهای اروپایی به ویژه سفارت انگلستان در ایران تبدیل شد.
کج دار و مریض با روسیه و انگلستان
طبق اسناد ساواک کشوری که عباس مسعود از آن بیشترین حمایت را دریافت می کرد و تبعا او از آن کشور بیشترین پشتیبانی سیاسی و مطبوعاتی را داشت، انگلستان بود. در اسناد سازمان سازمان اطلاعات و امنیت کشور بارها به جاسوسی او برای انگلستان اشاره شد.
مهم ترین سند در این زمینه جاسوسی مسعودی برای اینتلجنت سرویس انگلستان بود. ماجرا از این قرار بود که با پیدا شدن کیف دستی مسعودی در فرودگاه و انتشار نامه به دست آمده از آن، رابطه اطلاعاتی او با خدمات امنیتی انگلستان افشا شد.
مطابق این سند کشف شده به دست ساواک، سِر رابرت سون، کاردار سفارت انگلستان در ایران برای وزارت خارجه کشورش نوشت: «بدین وسیله عباس مسعودی به شما معرفی می شود. او درحال اعزام به انگلستان است تا بخش موفقی از دوران خودرا بگذراند. نامبرده یکی از دوستان قابل اعتماد ماست که همیشه کمک های ارزشمندی را در تهران به ما داشته است. لطفا تا جایی که ممکنست و تا آن زمان که وی در لندن است در کارهایی که دارد به او مساعدت کنید و با او مذاکره و گفت و گو نمایید. من فکر می کنم شما موفق خواهید شد که بوسیله این شخص با روزنامه ها و انتشارات ایرانی و فارسی زبان برای ما لینک برقرار کنید، از شایستگی نامبرده در ارتباط گیریش با مقامات رسمی غافل نشوید.»
گم شدن این کیف در فرودگاه موجب افتادن سند مهمی به دست ماموران ساواک شد.
دستگاه اطلاعاتی پهلوی، صفات و شخصیت عباس مسعودی را این چنین توصیف کرد: «... بعد از گرفتن دیپلم و وارد شدن به امور روزنامه نگاری به سیاست انگلستان نزدیک شده و ترقی نموده است. خیلی باهوش و زرنگ است در تمام مملکت شاید دو میلیون ثروت ندارد و بقیه ثروت خودرا نزدیک به 10 میلیون دلار در بانکهای سوییس و انگلستان بصورت نقد و املاکی در سوییس در آورده است.... نامبرده مرد هزار رنگ و بی حقیقتی است و شاید در رجال مملکت هیچ کس به اندازه وی در مردم و طبقات عامه مخالف ندارد و منفور است و تمام مردم با او مخالف و مورد نفرت عامه مردم است.»
سیاست او نسبت به کشور جماهیر شوروی که در تاریخ 15 شهریور 1301 در پی اتحاد کشور روسیه و جمهوری های آسیای میانه و قفقاز تحت سلطه میخاییل گورباچوف و حزب کمونیست شکل گرفت، سیاست دوگانه ای بود بطوریکه اگر سیاستمداران دربار به شوروی متمایل می شدند، لحن مطالب روزنامه اطلاعات دوستانه تر می شد و اگر از تمایل دربار به این کشور کاسته می شد موضع روزنامه مقابل شوروی تندتر میشد.
یکی از کارکنان وقت عباس مسعودی در روزنامه اطلاعات در خاطره ای اظهار داشت: «عباس مسعودی بطور محرمانه به هیات تحریریه روزنامه سفارش می کرد در اطلاعات مطالبی که جنبه مخالفت شدید با شوروی ها دارد، درج نشود و اخبار بایستی طوری تنظیم شود که مارک ضدکمونیستی مطلق به روزنامه نخورد. مسعودی می گفت با آنکه ما طرفدار جدی دول غربی خصوصا آمریکا هستیم، معهذا هم اکنون روش تبلیغی شوروی ها در خاورمیانه به صورتی است که زمینه را برای پیشرفت سیاسی آنها در آینده را هموارتر می سازد و هر قدر گرفتاری و مشکلات زندگی مردم بیشتر شود، پیشرفت سیاسی شوروی محسوس تر خواهد بود و روزنامه اطلاعات هم نباید در جهت خلاف سیاست روز گام بردارد که مورد مخالفت مردم قرار گیرد. رویِ سفارش مسعودی، ناگزیر اخبار روزنامه اطلاعات به صورتی تنظیم می شد که در عین حالی که جنبه طرفداری از دول غربی داشت از مطالب تحریک آمیز مقابل شوروی ها نیز در آن خبری به چشم نمی خورد.»
تولد اطلاعات
وی در سال 1304 امتیاز روزنامه را به زورِ شهربانی از فردی به نام علی اکبر سلیمی خریداری کرد و در سال 1305 درخواست صدور مجوز فعالیت روزنامه را به شورای عالی معارف رضا شاه فرستاد و این شورا در تاریخ 15 تیر 1305 با درخواستش موافقت نمود و نخستین شماره این مطبوعه با نام روزنامه اطلاعات در 19 تیر 1305 روی کیوسک روزنامه فروشی ها رفت.
نیروی انسانی روزنامه اطلاعات به جز مدیر روزنامه، در ابتدایِ انتشار دو نفر بودند که به تدریج با جابه جایی دفتر کار به خیابان خیام و افزایش خدمات داخلی روزنامه، به مرور زمان افزایش یافتند. روزنامه اطلاعات در سال اول کار بصورت تک برگ (پشت و رو) در تیراژ 500 نسخه و در نوبت عصر منتشر و توزیع شد. تعداد صفحات روزنامه از سال دوم و سوم ابتدا به چهار و سپس به شش صفحه (سه برگ) افزوده شد.
اخبار و گزارش های انتشار یافته در نخستین نسخه روزنامه شامل مقاله ای در معرفی مرکز اطلاعات، گزارش جلسه افتتاحیه ششمین دوره مجلس شورای ملی، متن نطق افتتاحیه رضاشاه در صحن علنی این مجلس، یک خبر درباره قیام مردم مراکش و یک خبر درباب انتشار بیماری وبا در هند بود.
وی پس از انتشار نخستین نسخه با برخی مشکلات اجرائی و مالی روبرو شد بنا بر این شماره دوم روزنامه اطلاعات را یک ماه بعد در تاریخ ۱۹ مرداد 1305 منتشر نمود. روزنامه اطلاعات علاوه بر این وقفه یک ماهه، یک دفعه دیگر در پاییز 1357 به سبب اعتصابات سراسری کارکنان روزنامه های کیهان و اطلاعات و چند روزنامه دیگر، دو ماه منتشر نشد.
عباس مسعودی در کنار روزنامه اطلاعات، مجله یادگار را با همکاری عباس اقبال آشتیانی، مورخ و ادیب عصر پهلوی در حوزه ادب فارسی منتشر نمود.
او در عرصه روزنامه نگاری و چاپ اخبار دربار رضا شاه چنان معروف شد که در 12 خرداد 1313 در سفری 38 روزه همراه رضا شاه و برخی امرای ارتش به ترکیه رفت و بیشتر صفحات روزنامه اطلاعات را به دیدارها و گشت و گذار شاه از مراکز فرهنگی و اقتصادی سرزمین مصطفی کمال آتاتورک و توافقات فرهنگی، سیاسی و نظامی با او اختصاص یافت.
اطلاعات از سال ۱۳۲۵ به بعد سیاست محافظه کارانه در عرصه برون مرزی را به حوزههای داخلی نیز تعمیم داد. مسعودی از این سال به بعد کوشش کرد ضمن حفظ لحن انتقادی به دربار و خاندان پهلوی، با انتشار سرمقاله ها و گزارش هایی نظر موافق مخالفان شاه را جلب نماید و آنان را نسبت به مشی اطلاع رسانی روزنامه راضی کند.
دوران نمایندگی مجلس
فعالیت های پارلمانی عباس مسعودی از ۱۳۱۴ شمسی شروع شد. در این سال، وی به وکالت دوره دهم مجلس شورای ملی از تهران انتخاب گردید و شش دوره متوالی نمایندگی مردم تهران در این مجلس را حفظ کرد و تا آخر دوره پانزدهم در مجلس شورای ملی سناتور بود.
با برگزاری اولین دوره انتخابات مجلس سنا در سال ۱۳۲۸ عباس مسعودی علاوه بر نمایندگی مردم در مجلس شورای ملی به نمایندگی از طرف مردم تهران به عضویت مجلس سنا هم درآمد و نایب رئیس این مجلس شد.
در طول عمر سناتوری عباس مسعودی در مجلس شورای ملی و سنا، چهار دوره به انتخاب مردم و دو دوره با انتخاب دربار به عضویت این مجالس درآمد.
خانواده مطبوعاتی
اعضای خانواده مسعودی غالبا به حرفه رونامه نگاری روی آوردند. همچون قدسی امیرارجمند، همسر عباس مسعودی. او به اعتبار و موقعیت همسرش بدون کمترین کار و تجربه مطبوعاتی در کنار شوهر پا به عرصه مطبوعات کشور گذاشت و مجله اطلاعات بانوان و انجمن وابسته به اطلاعات بانوان یعنی انجمن دوشیزگان و بانوان ایران را که تاثیر به سزایی در علاقمند کردن دختران جوان کشورمان به سبک زندگی، فرهنگ و پوشش غربی داشت، با مدیریت خود راه اندازی و اداره کرد.
علاوه بر همسر، پسرانش فرهاد و بهرام و برادر بزرگش جواد و برادرزده هایش محمدعلی و قاسم نیز علاوه بر پیوستن به جرگه خبرنگاران و دبیران روزنامه اطلاعات برای خود روزنامه ها و نشریات مختلف همچون روزنامه پست تهران را تاسیس کردند و وارد عرصه های سیاسی همچون نمایندگی مجلس شورای ملی و مجلس سنا در دوره محمدرضا شاه شدند.
سرانجامِ مسعودی
براساس اسناد تاریخی عباس مسعودی در آخر عمر به سبب دشمن ی های برخی شخصیتهای دربار همچون امیرعباس هویدا، مغضوب محمدرضا شاه قرار گرفت و همین عامل سبب افسردگی شدید و سکته مغزی در دفتر روزنامه و مرگش شد.
اسدالله خان عَلَم امیر قاینات مشهور به اسدالله علم در یادداشت روزهای 15 و 16 خرداد 1353 خود به دلیلهای شکلگیری این دشمنی ها اشاره نمود.
او در یادداشت روز 15 خرداد 1353 در کتاب خاطراتش نوشت: «سر شام رفتم. شاهنشاه خیلی عصبانی بودند: این مسعودی (مدیر روزنامه‌ی اطلاعات) را از دور می بینم و شاخ و شانه می کشد که بیاید با من حرف بزند. (در کاخ اعلی حضرت ملکه پهلوی، شاهنشاه و خاندان سلطنت جدا شام می خورند. میهمان ها در سالن دیگر، من هم در حضور شاهنشاه شام می خورم) شاهنشاه فرمودند: روزنامه اطلاعات ارگان مصدقی ها و توده ای ها شده؛ بطورمثال امروز از قول تاکسیران ها نوشته است که ما مثل سگ، زحمت می کشیم و این شرکت تعاونی تمام عایدات ما را می خورد، مگر شرکت تعاونی مال کیست؟ آن هم که مال خودشان است. چون عده ای مثل دامادها و اعلی حضرت شهبانو سر میز شام بودند، من جرأت نکردم یکی به دو کنم و عرض کردم خوب، روزنامه باید مطلب را بگوید و جواب هم داده شود و آنرا هم منعکس کند. به هر صورت برخاستم و به بدبخت مسعودی گفتم که حق ندارد شرفیاب بشود و پس از این هم در کاخ اعلی حضرت ملکه پهلوی دعوت نخواهد شد.»
وی افزود: «چیزی نمانده بود که سکته کند ولی چون آدم مجربی است، اظهار داشت: پریشب در همین جا مطلبی را شاهنشاه به من فرمودند که برخلاف میل هویدا بود و اصرار فرمودند که به وزیر اطلاعات هم بگویم. من هیچ گاه از این غلط ها نمی کردم، ولی چون امر بود اطاعت کردم. گویا مطلب به هویدا نخست وزیر گران آمده و مطلبی به شاهنشاه عرض کرده و به هر حال من چوب این کار را می خورم..... والله اعلم به حقایق الامور....»
به دنبال این صحبت عباس مسعودی و عَلَم، مدیرمسوول روزنامه اطلاعات بامداد روز بعد در نامه ای به عَلَم نوشت: «جناب آقای عَلَم، وزیر محترم دربار شاهنشاهی اوامر مطاع ملوکانه که دیشب به بنده ابلاغ فرمودید، تازیانه سهمگینی بود که بر چاکر و خانمم وارد آمد و باور بفرمایید تمام شب خواب به چشم ما نرفت، چون من و زنم خودمان را خاکسار درگاه سلطنت می دانیم و از جان دل شیفته عنایات شاهنشاه محبوب خود و خاندان سلطنت هستیم و اگر نقایصی در کار انتشار اخبار و مطالب روزنامه پدید می آید حمل به کوتاهی و تعلل چاکر نفرمایید چون پیوسته اهتمام داشته و دارم که، خدمتگزاری صدیق در طول عمر خود بوده و پیرو افکار و نیت مبارک شاهانه باشم.»
او افزود: «در چنین پیشامدهایی گناهکار نیستم چون بواسطه کهولت و ضعف، توانایی آنرا ندارم که تمام مطالب روزنامه را شخصا کنترل کنم و به همین سبب فرزندم فرهاد مسعودی را به کمک طلبیدم که او هم در کمال خلوص نیت و عقیده وظایف خودرا انجام می دهد. متأسفانه در دو هفته اخیر که به اروپا سفر کرده بود، خطاهایی همچون خطاهای اخیر به وقوع پیوست که چاکر خود بعد از طبع و نشر به آن واقف شدم. نویسنده ستون بازار سیاست، جوانی است تحصیلکرده و با ذوق که از گذشته ها خبر ندارد و مارهای خوش خط و خالی را که از هر فرصتی می خواهند استفاده کنند، نمی شناسد. چنان که پس از توجه دادن تازه درک مطلب کرد و در ضمن گفت این مطلب یا همین اسامی قبلا در آیندگان هم چاپ شده بود.»
مسعودی اضافه کرد: «اما درباره نویسده رپرتاژ تاکسی او هم مورد سرزنش قرار گرفت و شدیدا مؤاخذه شد. بدیهی است مطالب زننده ای که نوشته شده، جبران خواهد شد. تکدُر خاطر ملوکانه بیش از هر چیز مرا رنج می دهد و نمی دانم چه باید کرد، چون به خوبی می دانم که اگر ذره ای از عنایات شاهنشاه نسبت به این خدمتگزار کاسته شود و سایه پر عطوفت مبارک بر سر این بنده نباشد با وجود دشمنی ها که نسبت به چاکر اعمال می شود، نابود خواهم شد. آقای علم، شما را به سر مبارک شاهنشاه قسم می دهم عرایض چاکر را به سمع ملوکانه برسانید و چاره ای بیندیشید که از این پریشانی و تأثر خلاص شوم. هر امری از پیشگاه ملوکانه شرف صدور یابد مطاع است.»
عَلَم در یادداشت روز 16 خرداد 1353 با اشاره به واکنش شاه به این نامه نوشت: «نامه بدبخت مسعودی را دادم خواندند. فرمودند مسئله عفو شما بسته به رفتار آینده شما خواهد بود.»
اما فشار عصبی ناشی از رفتار مغضوبانه محمدرضا شاه مقابل عباس مسعودی تاثیرش را گذاشت. مدیرمسوول روزنامه اطلاعات که در ناراحتی و اضطراب ناشی از عواقب خشم شاهانه غرق بود 11 روز بعد در تاریخ 27 خرداد 1353 در پشت میز کارش در روزنامه، سکته مغزی کرد و جان به جان آفرین تسلیم کرد.
عَلَم در یادداشت هایش نوشت: «وقتی خبر مرگ مسعودی را به شاه اطلاع دادم، با یادآوری بی مرحمتی که در حق او شده بود از شاه اجازه گرفتم در مجلس ختم وی شرکت کنم و مراتب تفقد اعلیحضرت را به خانواده مسعودی ابلاغ نمایم.»
مصادره اطلاعات
با مرگ عباس مسعودی، پسرانش فرهاد و بهرام و محمدعلی و قاسم برادرزاده هایش مسئولیت اداره روزنامه اطلاعات را بین خود تقسیم می کنند و تا زمان مصادره روزنامه در شهریور 1358، بهرام مسعودی که نسبت به بقیه مسعودی ها رابطه بهتری با نیروهای انقلاب داشت، روزنامه را مدیریت کرد.
مرحوم آیت الله احمد آذری قمی دادستان وقت انقلاب 210 روز پس از پیروزی انقلاب اسلامی طی حکمی دستور ضبط و مصادره اموال منقول و غیرمنقول عباس مسعودی همچون موسسه فرهنگی – مطبوعاتی اطلاعات را صادر کرد.
او در این حکم به رئیس وقت بنیاد مستضعفان و جانبازان دستور داد: «بنیاد مستضعفین - چون عباس مسعودی متوفی، صاحب موسسه اطلاعات از پایه گذاران رژیم طاغوت بوده و موسسه اش کاملا در اختیار رژیم قرار داشته و بر سیاست های استعماری آنان صحه گذارده است و آنچه بدست آورده و از خود بجای گذاشته غیرمشروع است و متعلق به مستضعفین است، لازم است بنیاد محترم تمام اموال منقول و غیرمنقول او و فرزندانش و اقارب نزدیک وابسته به او را، همچون موسسه اطلاعات و شرکت ایران چاپ را تحویل گرفته و در اداره و رسیدگی به آنها و خصوصا توجه به وضع کارمندان و کارگران شریف آن، مساعی لازم را به عمل آورند و کوشش نمایند.»
آذری قمی علاوه بر این حکم، دو حکم دیگر هم برای ضبط اموال منقول و غیرمنقول محمدعلی مسعودی، برادرزاده عباس مسعودی و مدیر روزنامه پست تهران و مصطفی مصباح زاده، صاحب امتیاز روزنامه کیهان صادر کرد.
در حکم محمدعلی مسعودی آمد: «پرونده محمدعلی مسعودی سناتور سابق و شریک موسسه اطلاعات و صاحب امتیاز روزنامه ضدمردمی پست تهران را که کاملا در اختیار طاغوت بوده، مورد بررسی قرار داده و اموال منقول و غیرمنقول آن کلا در اختیار آن بنیاد است. اقدام فرمایید.»
در حکم دادستان وقت انقلاب درباره مصطفی مصباح زاده، صاحب امتیاز روزنامه کیهان آمد: «بنیاد مستضعفین، به سبب این که دکتر مصطفی مصباح زاده صاحب موسسه کیهان و از پایه گذاران حکومت طاغوت که مدت ۵۰ سال به نفع اجانب و بیگانگان قدم برداشته و با گرفتن رشوه های کلان از سیاست های استعاری حمایت کرده و آنچه به دست آورده غیرمشروع است و باید در اختیار بنیاد قرار گیرد، پس بدینوسیله اعلام می گردد که علاوه بر موسسه کیهان که قبلا در اختیار بنیاد قرار گرفته، بقیه اموال منقول و غیرمنقول او را نیز در اختیار بگیرید.»
جدا شدن اطلاعات از بنیاد
حدود هشت ماه پس از مصادره روزنامه نویسندگان و کادر قدیمی تحریریه برکنار شدند. این برکناری چند هفته قبل از سردبیری شمس آل احمد، نخستین سردبیر روزنامه اطلاعات در دوره انقلاب اسلامی، صورت گرفت.
پس از مصادره روزنامه، کلیه اموال و دارایی این موسسه فرهنگی و مطبوعاتی به بنیاد مستضعفان و جانبازان منتقل شد. این وضعیت تا زمان انتصاب حجت الاسلام سیدمحمود دعایی در تاریخ 20 اردیبهشت 1359 بعنوان سرپرست جدید موسسه اطلاعات ادامه داشت.
حجت الاسلام و المسلمین سیدمحمود دعایی خود در این زمینه اظهار داشت: «کیهان و اطلاعات، مؤسسات عظیم مطبوعاتی - فرهنگی بودند که در شروع پیروزی انقلاب مصادره شدند و حکم مصادره شان را هم مرحوم آقای آذری قمی داده بود. سرپرستی مؤسساتی که مصادره می شدند بر عهده بنیاد مسضعفان بود و بنا بر این امام در حکمی که مرحمت فرمودند، تاکید کردند که روزنامه اطلاعات مربوط به مستضعفان است و باید در خدمت مستضعفان قرار بگیرد. بعد از آن در مقطعی که آقای مهندس موسوی، سرپرستی بنیاد مستضعفان را برعهده داشتند، آقای دکتر خاتمی که وزیر ارشاد و در عین حال سرپرست کیهان بودند، پیشنهادی دادند که آقای مهندس موسوی آن پیشنهاد را به محضر حضرت امام برد و امام هم پذیرفتند که دو مؤسسه کیهان و اطلاعات به سبب ماهیت فرهنگی شان از بنیاد جدا شوند و تابع رهبری باشند، به عبارتی زیرنظر مستقیم رهبری اداره شوند. امام پذیرفتند و از آن تاریخ اطلاعات و کیهان از بنیاد مستضعفان جدا شدند.»
حکم سرپرستی سیدمحمد دعایی
رهبر فقید انقلاب اسلامی در تاریخ 20 اردیبهشت 1359 حکم سرپرستی حجت الاسلام سیدمحمد دعایی را به این شرح صادر کردند: « جناب مستطاب حجت الاسلام آقای حاج سید محمود دعایی ـ دامت افاضاته
از آنجا که مطبوعات کشور در ساختن جامعه نقش مؤثری را ایفا می نماید، جنابعالی را به خاطر شایستگی و لیاقتی که در اداره‌ی اینطور امور دارید به سرپرستی روزنامه‌ی اطلاعات که مربوط به مستضعفین است منصوب می نمایم. و البته متوجه هستید که مطبوعات باید همیشه در خدمت اسلام عزیز و مردم و کشور باشند و آزادیها در حدود قوانین مقدس اسلام و قانون اساسی به بهترین وجه تامین شود. امید است به یاری خدا و با همکاری کارمندان متعهد، این روزنامه را در راه تحقق بخشیدن به آرمانهای انقلاب اسلامی اداره نمایید. از خدای تعالی توفیق همگان را در این راه مسئلت دارم.»
منابع:
صحیفه امام، جلد 12، ص 283
یادداشت های علم، انتشارات مازیار و معین، ج 4، صص 135 ـ 131
مسعودی ها به روایت اسناد ساواک، پیشین، ص 246 و 247 و 286 و 287
رجال عصر پهلوی به روایت اسناد ساواک، مسعودی ها، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی، 1392، ص 12-11
موتی، مصطفی، بازیگران سیاسی از مشروطیت تا سال ۱۳۵۷، ج۴، ص۳۸۴، لندن، چاپ پکا، چاپ اول، ۱۳۷۴
عاقلی، باقر، شرح حال رجال سیاسی و نظامی معاصر ایران، ج۳، ص۱۴۳۱ و 1432 و 1433، تهران، نشر گفتار، چاپ اول، ۱۳۸۰
اتحاد، هوشنگ، پژوهشگران معاصر ایران (عباس اقبال و فروزانفر)، ص۵۷_ ۵۸، تهران، انتشارات فرهنگ معاصر، چاپ اول، ۱۳۸۱
مرکز بررسی اسناد تاریخی، رجال عصر پهلوی (منوچهر اقبال) به روایت اسناد ساواک، ص۹۳، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، چاپ اول، ۱۳۷۹
منبع: 30r30.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب